Style bonsai to usystematyzowane kształty drzew występujące w naturalnym środowisku. Powstają one w skutek działań przyrody, związane są z miejscem, gdzie rośnie drzewo. I tak styl regularny wyprostowany ma szansę powstać w miejscu gdzie drzewo rośnie odosobnione, ma równomierne warunki wzrostu. Styl kaskadowy i styl na skale odzwierciedlają wzrost drzew na zboczach gór. Styl wygięty przez wiatr to konary ułożone w jednym kierunku – jak drzewo rosnące nad morzem lub na grani gdzie przez większość czasu wieje silny wiatr w jednym kierunku.
Obserwuj przyrodę, to jak układają się drzewa w różnych warunkach. Bonsai to odwzorowanie natury – tyle, że w miniaturze :)
Zaczynając pracę nad swoim okazem warto mieć koncepcję jak chcemy go kształtować, który kierunek obierzemy w pracach nad nim w kolejnych latach.
chokkan (styl wyprostowany regularny; ang. formal upright)
Odpowiada okazowi rosnącemu pojedynczo z równomiernym oświetleniem i nieskrępowaną możliwością wzrostu z żadnej strony. Drzewo pnie się ku górze nie musząc konkurować z innymi drzewami ani nie zmaga się z przeciwnościami natury. Od rzadkich do coraz gęstszych pięter konarów (chmurek) ku górze aż do stożka na kształt trójkąta. Prosty pień powinien stopniowo się zwężać. Konary powinny zacząć pojawiać się na około 1/4 wysokości drzewa.
moyogi (styl wyprostowany nieregularny; ang. informal upright)
Kształt bardzo naturalny, powszechny w przyrodzie i sztuce bonsai. Przypominający literę „S”. Z wyraźnie zwężającym się pniem od podstawy w górę. Przy naprzemiennych wygięciach, w tę stronę, w którą dane „kolanko” się kieruje, w tę stronę wyprowadzane są z niego gałęzie. Wierzchołek powinien znajdować się na linii prostej od podstawy pnia, centralnie do podstawy pnia.
shakkan (styl pochylony; ang. slanting)
Drzewo kierować się może w jednym kierunku szukając światła lub z powodu wiatru wiejącego zazwyczaj w jednym kierunku (np. nad morzem lub na grani).
Styl ten określa kąt nachylenia w przedziale 60-80o. Pierwsza gałąź wyrasta z pnia w kierunku przeciwnym niż nachylenie. Pień nie musi być idealnie prosty ale ważne (jak w stylu wyprostowanym) aby stopniowo równomiernie zwężał się ku górze.
hokidachi (styl miotlasty; ang. broom)
Naturalny kształt dla drzew swobodnie rosnących, szczególnie (a raczej tylko) liściastych – takich jak lipy czy klony. To prosty pień z koroną-wachlarzem.
fukinagashi (styl wygięty przez wiatr; ang. windswept)
Styl oddaje wygląd drzewa smaganego wiatrem z jednego kierunku. Sytuacja taka morze mieć miejsce np. nad morzem. Pień i gałęzie skierowane są w jednym kierunku. Istnieje też wersja tego stylu z drzewem o pniu prostym z konarami ułożonymi w jednym kierunku – imitującymi chwilowy podmuch wiatru.
kengai (styl kaskadowy; ang. cascade)
Styl odzwierciedla drzewa rosnące na stromym zboczu góry, w skałach, na klifie. Drzewo wyrasta w naturalnym kierunku na początku ku górze, a pień dalej skierowany jest ku dołowi – co może być powodowane obsuwającymi się kamieniami, zmiana kierunku może następować też pod obciążeniem pokrywą śnieżną czy choćby własnym ciężarem korony.
Dla tego stylu przeznaczone są charakterystyczne, odbiegające od ogólnej zasady płaskich pojemników, wysokie donice bonsai. W stylu tym prowadzone mogą być np. sosny i jałowce. Wierzchołek powinien znajdować się nawet poniżej podstawy donicy. Stąd ustawienie donicy z drzewkiem w tym stylu na podstawie – np. stoliku bonsai.
han-kengai (styl półkaskadowy; ang. semi-cascade)
bunjin (styl literacki; ang. literati)
yose-uye (styl z wieloma drzewami; ang. group)
sokan (styl podwójnego pnia; ang. twin-trunk, two-trunk)
pobierz artykuł w formacie PDF do wydruku
wkrótce aktualizacja o pozostałe style bonsai